ความขัดแย้งของสมาชิกในสังคมอาเซียน กรณีปราสาทพระวิหารที่เป็นกรณีขัดแย้งระหว่างไทยกับกัมพูชา อนาคตไม่แน่อาจลุกลามไประหว่างไทยกับนานาประเทศก็ได้เพราะอารยะประเทศทั้งหลายต่างก็เข้ามาแสวงหาผลประโยชน์จากทรัพยากรณ์ธรรมชาติของกัมพูชาไม่ว่าจะเป็นฝรั่งเศส ญี่ปุ่น จีน เวียดนาม มาเลเซีย สิงคโปร์ อินโดนีเซีย และที่สำคัญที่สุดคือ พ่อค้า ค้าราชการบำนาญรวมทั้งนายพล ขุนศึกของไทย ส่วนหนึ่งก็ไปแสวงหาผลประโยชน์โดยเฉพาะบ่อนคาสิโน
ขอทบทวนเรื่องการเสียปราสาทพระวิหารอีกครั้งหนึ่ง เพื่อทบทวนความทรงจำของทุกท่าน กัมพูชานำปัญหาความขัดแย้งเรื่องปราสาทพระวิหารยื่นฟ้องต่อศาลโลกเมื่อปี พ.ศ ๒๕๐๒ ต่อมาเมื่อวันที่๑๕ มิถุนายน พ.ศ ๒๕๐๕ ศาลโลกได้ตัดสินให้อธิปไตยเหนือปราสาทพระวิหารเป็นของกัมพูชาด้วยคะแนน ๙ : ๓ ฝ่ายที่ตัดสินให้ชนะได้อ้างเหตุผลยืนยันตามแผนที่อินโดจีนของฝรั่งเศสที่ฝรั่งเศสจัดทำขึ้นแต่เพียงฝ่ายเดียวแล้วส่งมาให้ไทย ๕๐ ฉบับไทยไม่ได้คัดค้านแต่อย่างใด ส่วนอีก ๓ เสียงที่ตัดสินให้ไทยชนะโดยยืดการแบ่งเขตแดนตามหลักสากลคือ ยึดสันปันน้ำตรงบริเวณเป้ยตาดีของปราสาทพระวิหาร การตัดสินของศาลโลกครั้งนั้นนำความเสียใจมาสู่คนไทยทั้งประเทศ แต่ทุกคนก็ย่อมรับคำพิพากษาด้วยความเจ็บปวด การเสียดินแดนตรงบริเวณปราสาทพระวิหาร ถ้านับถึงปัจจุบันผมคิดว่าเราเสียเป็นครั้งที่ ๔ แล้ว
ครั้งที่ ๑ เสียตามคำพิพากษาของศาลโลก
ครั้งที่๒ เสียเขาพระวิหารทั้งหมด เพราะความไม่เข้าใจหรือความมักง่ายของข้าราชการที่กั้นภูเขาเพื่อเก็บค่าผ่านแดนขึ้นชมเขาพระวิหารแบ่งกันระหว่างเจ้าหน้าที่ฝ่ายไทยและฝ่ายกัมพูชา
ครั้งที่๓ เจ้าหน้าที่ฝ่ายไทยต้องการที่จะจัดระเบียบการจำหน่ายสินค้าและของที่ระลึกทั้งไทยและกัมพูชาจึงได้จัดสร้างคูหา ๕๐ คูหา โดยเปิดให้จองคูหาละ ๒ หมื่นบาท ต่อมาเกิดความขัดแย้งจึงปิดจุดผ่อนปรนขึ้นชมปราสาทพระวิหาร พ่อค้า แม่ค้าฝ่ายไทย ได้เดินทางกลับลงมาภูมิลำเนาของตนเอง แต่พ่อค้าแม่ขายฝ่ายกัมพูชาไม่ได้เดินทางกลับภูมิลำเนากลับนำญาติพี่น้องมาสร้างที่อยู่อาศัยและได้นิมนต์พระสงฆ์มาจำวัด ณ ที่พักของ ตชด. เมื่อมาล่าตระเวน (ปัจจุบัน คือ วัดแก้วสิกขาคีรี ที่กัมพูชาใช้อ้างกับชาวโลกว่า เป็นชุมชนของตนเองแต่ดั้งเดิม)
ครั้งที่๔ พี่น้องชาวกัมพูชาได้เคลื่อนย้ายเข้ามาตั้งรกรากถิ่นฐานจากคูหาต่าง ๆ เต็มพื้นที่จนกลายเป็นหมู่บ้านและชุมชนเท่าทุกวันนี้
นับจากนั้นมาเป็นเวลา ๖ ปี ที่ผมไม่มีโอกาสได้ขึ้นไปในพื้นที่ดังกล่าวจึงไม่ทราบว่าเราเสียพื้นที่เพิ่มเติมไปอีกมากน้อยเท่าใด
การแก้ปัญหาเรื่องนี้ผมเคยนำเสนอหลายครั้งแล้วว่าการที่กัมพูชาจะขึ้นปราสาทพระวิหารเป็นมรดกโลกนั้นผมไม่เคยคัดค้านแต่มีขอแม้ว่าให้อพยพชาวกัมพูชาที่อยู่ในบริเวณเขาพระวิหารตามที่ผมกล่าวถึงการเสียดินแดนครั้งที่ ๓ ครั้งที่ ๔ นั้น กลับไปยังประเทศกัมพูชาเสียก่อน นั้นคือข้อเสนอก่อนที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวงต่างประเทศของไทยจะลงนาม ยินยอมให้กัมพูชานำปราสาทพระวิหารขึ้นเป็นมรดกโลกเมื่อปี พ.ศ. ๒๕๕๑
ซึ่งขณะนั้นไทยมีอำนาจในการต่อรองสูงมาก แต่รัฐบาลในขณะนั้นก็ไม่ได้รับฟัง
การแก้ปัญหาในสถานะการณ์ทุกวันนี้ผมเห็นว่ามีทางเดียวเท่านั้นที่จะทำให้กัมพูชาหันหน้ามาแก้ปัญหาในเรื่องนี้อย่างจริงจังไม่เห็นแก่หน้าใครนั้นก็คือปิดด่านทุกด่านที่มีบ่อนคาสิโนที่อยู่ตามแนวชายแดน